Đảo Trần, còn gọi là đảo Trằn, đảo Chàng Tây, nằm ở tọa độ 21o14’16” vĩ độ Bắc, 107o57’32” kinh độ Đông, là một đảo nhỏ có diện tích 4,43 km2 thuộc xã Thanh Lân, huyện Cô Tô, tỉnh Quảng Ninh; đảo nằm về phía Nam của đảo Vĩnh Thực, cách trung tâm thành phố Móng Cái 35 km và cách trung tâm huyện đảo Cô Tô 40km về phía Đông Bắc, là đảo tiền tiêu của vùng biển Đông Bắc, có vị trí chiến lược vô cùng trọng yếu, nằm ở khu vực quan trọng về giao lưu kinh tế với Trung Quốc, xung quanh đảo Trần là ngư trường truyền thống của ngư dân Bắc Bộ.
(Ảnh minh hoạ)
Việc có nhân dân định cư sinh sống tại Đảo là rất cần thiết, vừa đáp ứng nhu cầu lợi ích cuộc sống của người dân vừa bảo đảm góp phần cùng các lực lượng vũ trang giữ gìn vùng biển đảo, chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Vận động nhân dân ra đảo Trần sinh sống là một chủ trương lớn của Tỉnh ủy Quảng Ninh từ năm 2011; Đề án “Vận động thanh niên, nhân dân ra đảo Trần sinh sống để thành lập đơn vị hành chính trực thuộc huyện Cô Tô” được xây dựng, phê duyệt và triển khai từ năm 2012 với nhiều chính sách hỗ trợ ưu đãi, trong đó, công tác xây dựng mạng lưới y tế tại đảo được đặc biệt quan tâm do điều kiện đi lại từ đảo Trần vào đất liền còn rất khó khăn.
Cũng như bao đảo xa khác của Tổ quốc, điều kiện trên đảo còn gặp rất nhiều khó khăn, khí hậu khắc nghiệt; mùa hè thường có sóng Nam lớn, nhất là bão xảy ra ở đảo Trần thường có sức gió mạnh; đặc biệt là khan hiếm nước ngọt, mặc dù hiện nay đã xây dựng được 3 hồ chứa nước ngọt.
Hiện trên đảo có các đơn vị bộ đội đóng quân và có một hộ dân sinh sống duy nhất với một ngọn hải đăng cao 18m lừng lững là nơi canh giữ chủ quyền biển đảo, vùng biển trời của Tổ quốc. Vận động thanh niên, nhân dân ra đảo Trần sinh sống là Đề án do Ban Dân vận Tỉnh uỷ Quảng Ninh thành lập với mục tiêu vận động thanh niên ra đảo Trần sinh sống với những chính sách ưu đãi đặc biệt. Những cư dân mới của Đảo sẽ cùng nhau làm ăn sinh sống, góp phần cùng với bộ đội khẳng định và bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của đất nước. Khoảng 30 hộ dân sẽ ra định cư, sinh sống trên đảo. Họ có thể là những ngư dân đánh bắt quanh đảo Trần; cán bộ chiến sĩ đóng quân trên đảo đưa gia đình ra sinh sống hoặc điều động một số cán bộ trẻ có trình độ ở các huyện Vân Đồn, Cô Tô, Hải Hà, Móng Cái. Những thanh niên này sẽ bằng sức lực và trí tuệ của mình sẽ cùng nhau xây dựng thành một xã đảo lớn mạnh, bền vững với đầy đủ chi bộ đảng và các tổ chức đoàn thể sinh hoạt như ở bất kỳ mảnh đất nào trong cả nước.
Song song với việc vận động nhân dân ra sinh sống trên đảo, tỉnh Quảng Ninh sẽ triển khai đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật, định hướng các ngành nghề sản xuất; ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm đảm bảo thuận tiện cho nhân dân sinh sống trên đảo. Các hộ ra đảo vay vốn sửa chữa nhỏ tàu, thuyền, mua ngư lưới cụ, dịch vụ hậu cần nghề cá… được hỗ trợ lãi suất vay 100% trong thời hạn 5 năm. Trẻ em học mẫu giáo, học phổ thông trên đảo được miễn học phí. Dân cư trên đảo được cấp thẻ Bảo hiểm y tế 100% để khám, chữa bệnh… Hiện đảo Trần đã được đầu tư sửa chữa 3 hồ chứa nước ngọt đủ điều kiện tích 100.000 m3, đảm bảo cung cấp đủ nước sinh hoạt cho dân cư. Tổng Công ty Đông Bắc hỗ trợ xây dựng 30 căn nhà kiên cố.
Bên cạnh công tác xây dựng cơ sở hạ tầng và tạo điều kiện thuận lợi cho cư dân sinh sống, công tác chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân trên đảo cũng được quan tâm hàng đầu.
Tỉnh Quảng Ninh giao cho Sở Y tế tỉnh phối hợp với Ngành Quân y Quân khu 3 xây dựng hệ thống y tế trên đảo nhằm bảo đảm chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho quân và dân trên đảo và cho bà con ngư dân trú ngụ trong khu vực đảo Trần.
Đại tá Hoàng Tùng – Chủ nhiệm Quân y Quân khu 3 cho biết, hiện nay quân khu đang phối hợp với Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh xây dựng trạm y tế quân dân y kết hợp trên đảo. Kết hợp giữa bệnh xá quân y hiện có của đơn vị bộ đội Quân khu 3 để phục vụ đơn vị bộ đội đang đóng quân trên đảo với y tế huyện Cô Tô để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân bằng việc tăng cường thêm các nhân viên y tế sản khoa để thực hiện chăm sóc sức khỏe sinh sản và thực hiện các chương trình y tế quốc gia trên đảo. Trạm y tế quân dân y kết hợp đảo Trần có lực lượng nòng cốt là các cán bộ nhân viên quân y của Bệnh xá đảo Trần, do các tổ quân y của Bệnh viện quân y 5 – Quân khu 3 được cử ra tăng cường công tác tại đảo luân phiên hàng năm. Trạm y tế quân dân y kết hợp có nhiệm vụ quản lý, chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh cho nhân dân và bộ đội trên đảo. Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh có chủ trương tham mưu cho UBND tỉnh sẽ có những chính sách phù hợp để vận động thu hút các cán bộ y tế trẻ tình nguyện ra đảo công tác, phục vụ nhân dân ngay từ khi các em vẫn còn ngồi trên ghế giảng đường đại học để giải quyết phần nào vấn đề nhân sự trên các tuyến đảo hiện nay.
Trong việc đầu tư xây dựng các trang thiết bị y tế cho tuyến đảo, Đại tá Hoàng Tùng cho hay: Các trang thiết bị y tế sẽ đều được đầu tư mới, đầy đủ và hiện đại để đảm bảo cho công tác chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân. Xử lý ngay các tình huống sơ cứu kịp thời và phòng ngừa dịch bệnh lây lan trên đảo. Hệ thống y tế sẽ được xây dựng theo mô hình quân – dân y kết hợp. Dự kiến công trình đầu tư xây dựng sẽ hoàn thành trong giai đoạn 2014 – 2015 để từng bước đón những hộ dân đầu tiên ra đảo.
Đảo Trần hiên ngang vẫn đang chờ đón từng người con của đất liền, những thanh niên hăng hái tình nguyện ra làm ăn, sinh sống, nuôi dưỡng và bồi đắp cho mảnh đất quê hương thêm màu mỡ. Họ cùng với bộ đội trên đảo sẽ là những người canh giữ từng mảnh đất thiêng liêng của dân tộc, bảo vệ vùng trời, vùng biển của đất nước.
Hoài Văn